[1397/04/12]
اسناد ایرانی: تاریخ اجتماعی ایران و توران از سده دهم تا چهاردهم هجری
کتاب «اسناد ایرانی: تاریخ اجتماعی ایران و توران از سده دهم تا چهاردهم هجری» ویرایش و گردآوری کندو نوبوآکی؛ ترجمه علی آخشینی، انتشارات مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی ؛ 314 ص.؛ نوبت اول چاپ 1396؛ شمارگان 500 نسخه وزیری، قیمت 14000 تومان روانه بازار گردید.
کندو نوبوآکی دانشیار موسسه پژوهشی زبانها و فرهنگهای آسیا و آفریقا از داتشگاه مطالعات خارجی ژاپن، مقالههایی از چند پژوهشگر ایرانی، آلمانی و ژاپنی که اسناد ایرانی را بررسی کردهاند گردآوری میکند که حاصل تلاش وی تدوین کتابی است بنام اسناد ایرانی .
پس از دوره مغول، زبان فارسی به زبان گفتاری رسمی در ایران، آسیای مرکزی و هندوستان تبدیل شد. در این دوره انبوهی از سندها درباره دولت و زندگی اجتماعی فراهم آمد، ولی در عین حال به منابع تاریخی ایرانی برخلاف سندهای عثمانی و عربی چندان توجهی نشده است.
این کتاب نخستین کتابی است که در آن از سندهای ایرانی به منزله منابع تاریخ اجتماعی در اوایل دوره جدید در ایران و آسیای مرکزی استفاده میشود. در این پژوهش چهار عنصر متمایز سندها بررسی میگردد که عبارتند از:
- نخست ابعاد صوری منابع وارسی میشوند
-در بخش دوم کتاب بر منابع تازه کشف شده تاکید میشود
-فراوانترین سندهای این دوره- وقفنامهها- تک تک مطالعه میشوند
-روابط شهر و روستا بیان میشود
تاکنون درک ما از جوامع تاریخی اسلامی و خاورمیانه بیشتر بر اساس سندهای عثمانی و عرب استوار بوده است بر عکس در این کتاب جامعههای تاریخی اسلامی را کانون توجه قرار داده است و با استفاده از انبوهی از سندها، شامل سندهای فروش، وقفنامهها، دفترهای ثبت مالیاتی و سندهای اهل تصوف، امتیاز پژوهشی مطالبی که تا کنون از آن ها غفلت شده است روشن میسازد.
کتاب حاضر دارای چهار بخش و هشت فصل است. بخش اول، شامل فصل های 1 و 2 به ترتیب به تفسیر عبارات پایانی در سندهای وقفی آسیای مرکزی و نیز ابعاد صوری سندهای فروش میپردازد.
بخش دوم، شامل فصل های سوم و چهارم به منابع تازه از جمله سندهای توجیه کننده آیین یسوی و به مجموعههایی درباره تاریخ نگاری ایران در اواخر دوره صفویان از جمله مجموعه میرزا معینا می پردازد.
بخش سوم شامل فصلهای پنجم و ششم درباره وقفها، یکی وقف چخماق شامی در یزد و دیگری وقف استاد عباس در تهران دوره قاجار است.
بخش چهارم شامل فصلهای هفتم و هشتم ابتدا به بررسی نظام آبیاری از خلال سندهای ایران دوره قاجار و سپس در قالب مطالعه موردی الگوهای سکونتگاه در استان همدان، به مطالعه روابط شهری- روستایی در ایران اوایل سده هیجدهم میلادی میپردازد.
کتاب فوق الذکر با شماره بازیابی 582733 در کتابخانه مجلس موجود میباشد در اختیار محققین و پژوهشگران و علاقمندان قرار میگیرد.
مریم نوری کارشناس روابط عمومی و امور بینالملل
.jpg)