سلسله گفتگوهای اختصاصی با کارشناسان و متخصصان کتابخانه مجلس
[1398/11/30]
گفتگو اختصاصی با کارشناس فهرستنویسی در بخش اسناد ملی
در ادامه گفتگوهای اختصاصی با متخصصان کتابخانه مجلس خدمت خانم متشرعی کارشناس فهرستنویسی اسناد ملی و تاریخی کتابخانه مجلس هستیم. وی در ارتباط با فهرستنویسی اسناد مکتوب چنین گفت.
لطفاً کمی درباره فعالیت بخش فهرستنویسی اسناد در کتابخانه مجلس شورای اسلامی بفرمایید.
فهرستنویسی اسناد به منظور کمک به دسترسی سریعتر و بازیابی هرچه بهتر اسناد صورت می‌گیرد. در فهرستنویسی اسناد دو اصل «حفظ اصالت و منشاء اسناد» و «حفظ نظم و ترتیب اولیه اسناد» ضروری است و از هرگونه دخل و تصرف و تغییری در آنها خودداری می‌گردد.
فهرستنویسی فرایندی است که طی آن مشخصات ظاهری و محتوایی اسناد بر روی کاربرگه‌ها ثبت می‌گردد و فهرستنویسی اسناد یعنی استخراج اطلاعات اسناد شامل دوره، موضوع، زبان، خط، عنوان پوشه، تاریخ اسناد، چکیده و غیره که به منظور نظم‌‌بخشی به اسناد آرشیوی با هدف دسترسی سریع به داده‌ها برای کاربران و مورخان اسنادی صورت می‌گیرد.
اهمیت و جایگاه و ارزش اسناد در تاریخ پژوهی معاصر ایران چیست؟
سند از نظر لغوی یعنی مدرک، دلیل، رسید یا نوشته. از نظر مورخان سند نوشته‌ای است که قابل استناد باشد. بتواند اطلاعات علمی را منتقل کند و در تحقیق مورد استفاده قرار گیرد و ارزش نگهداری دائمی داشته باشد.
سند یکی از مهمترین واژه‌ها در علم تاریخ است. در واقع اسناد تاریخی که بخشی از منابع تاریخ به شمار می‌روند امروزه از مهمترین منابع پژوهش است. این دسته از منابع حاوی مطالب و نکات بسیار دقیق و دست اول درباره مسائل مختلف تاریخی است که استفاده از آنها در تحقیقات پژوهشی می‌تواند ما را در رسیدن به ناگفته‌های بسیاری در تاریخ رهنمود باشد.
با توجه به اهمیتی که اسناد تاریخی در هر تحقیق و پژوهش دارند، استناد به آنها اعتبار بیشتری به پژوهش‌های تاریخی می‌بخشد و در واقع اسناد تاریخی لایه‌های پنهان حوادث را روشن می‌سازند.
چند سال است در این حوزه مشغول فعالیت می‌باشید؟
از سال 79 که بدو شروع فعالیت من در کتابخانه مجلس بوده و از همان ابتدا در مرکز اسناد مشغول فهرستنویسی می‌باشم.
فهرستنویسی اسناد از چه زمانی آغاز شده است؟
مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی از سال 1374 به عنوان یک واحد مجزا در کتابخانه مجلس کار خود را آغاز نمود و از همان ابتدای امر،فعالیت فهرستنویسی اسناد صورت پذیرفت.
طبقه بندی اسناد مکتوب به چه شکل است؟
به طور کلی آرشیو کتابخانه مجلس شامل: اسناد مجلس شورای ملی از دوره دوم تا دوره بیست و چهارم، اسناد مجلس شورای اسلامی، اسناد خریداری شده و اسناد اهدایی می‌باشد که کلیه اسناد بصورت دوره‌ای و موضوعی شامل موضوعاتی از قبیل: عرایض که بیشترین حجم اسناد را تشکیل می‌دهند، کمیسیون‌ها، انتخابات، قوانین، مجلس سنا، مجلس مؤسسان، اتحادیه بین‌المجالس، قوانین مطبوعه، کارپردازی، بودجه ، لوایح چاپی و غیره طبقه‌بندی شده است.
فهرستنویسی اسناد به چه شکل انجام می‌گیرد؟
در بخش فهرستنویسی اسناد، کاربرگه‌هایی جهت این امر تدوین شده است که اطلاعات توصیفی اسناد در آن گنجانده می‌شود و می‌توان گفت حجم زیادی از اسناد مجلس شورای ملی فهرستنویسی شده است به جز بخشی از اسناد متفرقه، کمیسیون‌ها، کارپردازی، بودجه چاپی و لوایح چاپی که فهرستنویسی این اسناد در حال انجام می‌باشد.
چه تعداد سند تا کنون فهرستنویسی شده است؟
تا کنون در حدود سه میلیون برگ سند فهرستنویسی شده است.
هم اکنون مشغول فهرستنویسی چه نوع اسنادی می‌باشید؟
در حال حاضر فهرستنویسی لوایح چاپی را انجام می‌دهم که تا کنون 16 دوره آنها به اتمام رسیده و مشغول فهرستنویسی اسناد دوره هفدهم لوایح چاپی می‌باشم.
