معرفی گزیده‌ای از اسناد سازمان ملل کتابخانه مجلس (بخش سی‌‌و‌پنجم)
[1398/08/26]
دستنامۀ حق آموزش یونسکو
ترجمه و تنظیم: شقایق غنیان (کارشناس اسناد کتابخانه مجلس)
کتابخانۀ مجلس به عنوان کتابخانۀ واسپاری سازمان ملل متحد، از ماه مه سال 1948، انتشارات و اسناد این سازمان را دریافت می‌کند و تنها مرکزی در ایران است که منابع را به سه زبان رسمی انگلیسی، عربی و فرانسه در اختیار دارد.
بخش اسناد سازمان ملل مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تلاش می‌کند تا جدیدترین گزارش‌ها و انتشارات سازمان ملل متحد را از طریق وب‌سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی معرفی نموده، در اختیار مخاطبان و پژوهشگران قرار دهد. بخش پیشین این معرفی‌ها را می‌توانید در بخش سی‌‌وچهارم بخوانید.
دستنامۀ حق آموزش
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو )2019
آموزش یکی از حقوق اساسی انسانی برای هر زن، مرد و کودکی است. با این حال میلیون‌ها نفر هنوز از فرصت‌های آموزشی به دلایل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی محروم هستند.
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) با همکاری سازمان ابتکار حق آموزش (RTE) کتاب راهنمایی با عنوان "دستنامه حق آموزش" تهیه و منتشر کرده‌اند که ابزاری کلیدی برای افرادی است که به دنبال درک و گسترش حق آموزش هستند. همچنین این کتاب مرجع مهمی برای افرادی است که برای تحقق چهارمین آرمان توسعۀ پایدار فعالیت می‌کنند و رهنمودهایی دربارۀ چگونگی به کار گرفتن تعهدات قانونی برای گسترش حق آموزش ارائه کرده است.
هدف این دستنامه، اطمینان از این موضوع است که همه بتوانند از حق آموزش برخوردار شوند. حق آموزش به عنوان موضوعی انتزاعی، مفهمومی یا صرفاً حقوقی مطرح نمی‌شود بلکه رهنمودهای این کتاب کاملاً اقدام محور هستند و به نحوۀ اجرا و نظارت بر حق آموزش پرداخته، پیشنهاداتی برای غلبه بر موانع دائمی آن دارد. در این راستا محورهای ذیل را دنبال می‌کند:
- به افزایش آگاهی و دانش از حق آموزش می‌پردازد. از جمله زوایای اصلی حق آموزش، الزامات قانونی دولتی، منابع حقوقی، آنچه که دولت‌ها باید برای اجرای آن انجام دهند، نحوۀ نظارت و چگونگی افزایش پاسخگویی.
- خلاصه‌ای از مباحثات و مسائل کنونی مربوط به آموزش و قوانین حقوق بشر در مورد آنها را ارائه می‌کند. از جمله مهاجرت اجباری، آموزش در شرایط اضطراری، خصوصی‌سازی آموزش، و چالش مناطق حاشیه‌نشین
- مروری بر چشم‌انداز و سازوکارهای سازمان ملل متحد دارد، از جمله: درک روشن از نقش یونسکو و به طور کلی سازمان ملل متحد، در کنار سایر نقش‌آفرینان (به ویژه جامعه مدنی) در آموزش.
تمامی دست‌اندرکاران و نقش‌آفرینان در ارتقا و اجرای حق آموزش می‌توانند از این دستنامه استفاده کنند. این افراد شامل:
- مقامات دولتی، برای حصول اطمینان از این که سیاست‌ها و اقدامات آموزشی بهتر با حقوق انسانی منطبق شده باشند.
- کارکنان دولت، سیاست‌گذاران، وزیران و کارکنان وزارت آموزش و پرورش، مقاماتی که در وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های دادگستری، دارایی، آمار و مؤسسات حقوق بشر ملی فعالیت دارند.
- قضات، دادرسان، کارکنان و کارشناسان حقوقی و دیگر مقامات قوۀ قضائیه که می‌توانند از این مطالب برای تشریح الزامات قانونی دولت و نحوۀ اجرای آنها استفاده کنند.
- جامعۀ مدنی از جمله سازمان‌های غیردولتی (ان.جی.او ها)، سازمان‌های توسعه، دانشگاهیان، پژوهشگران، معلمین و خبرنگاران که از مطالب این راهنما برای اقدامات برنامه‌ای، پژوهشی و دفاع از حقوق آموزشی بهره‌مند می‌شوند.
متن کامل این گزارش به پیوست قابل مطالعه است.