جلسه: 1 صورت مشروح مجلس روز شنبه ششم اسفند ماه1322  

بیانات اعلیحضرت همایون محمد رضا شاهنشاه پهلوی

هنگام گشایش جهاردهمین دوره قانونگذاری

با تأییدات خداوند متعال چهاردهمین دوره قانونگزاری مجلس شورای ملی را افتتاح می­نماییم.

از این که دوره تقنینیه گذشته توفیق یافته است وظایف خود را در رشته قانونگزاری انجام داده و قوانین مهمه که مؤثر در بهبود شئون سیاسی و مالی و اقتصادی کشور است تصویب نمایید خاطر ما قرین خشنودی است مخصوصاً نهایت خرسندی را داریم از این که با انعقاد پیمان سه­گانه و اعلان جنگ دولت ما بر علیه دولت آلمان که مورد تصویب و حسن استقبال مجلس و قاطبه ملت ما واقع شد سیاست خارجی ما بر اساس متین و احترام متقابل حقوق یکدیگر برقرار گردید . متأسفانه اگر چه جهان هنوز در آتش جنگ می­سوزد و ملل گیتی من جمله کشور ما به مصائب و آلام آن گرفتار هستند ولی در نتیجه کوشش­ها و فداکاری­های فوق‌العاده متفقین و قربانی­هایی که در راه حفظ تمدن و سعادت بشر داده شده است قرائن و امارات موجوده و فتوحات پیشرفت‌های بزرگ نیروی متففقین خبر می­دهد که به زودی دوره این جنگ جهانسوز سپری و بار دیگر پرجم صلح و صفا بر عالم سایه افکن خواهد شد.

در سیاست خارجی به طوری که اشاره نمودیم روابط ما با دولت­های هم پیمان بر اساس یگانگی و همکاری صمیمانه استوار است و امیدوارم بعد از خاتمه جنگ نیز از این همکاری برای استقرار صلح و حفظ امنیت بین­المللی و تضمین سعادت عمومی استفاده کامل بنماییم.خوشبختانه در موقع انعقاد کنفرانس مهم و تاریخی تهران و ملاقات­های که با زمامداران عالی قدر سه دولت متحد خود نمودیم ثابت و مدلل شد میل و اراده تغییر ناپذیر ما و ملت ما که حفظ استقلال کامل و حاکمیت و تمامیت ارضی کشور ایران است مورد احترام متحدین ما نیز بوده و برای تأمین منظور ما چه در زمان جنگ و چه پس از ختم آن مادتاً و معناً با دولت ما از همکاری صمیمانه دریغ نخواهد نمود و نیز کمک و مساعدت­های مهمی که کشور ما برای پیشرفت مقاصد جنگی و نیل به پیروزی قطعی نموده و می­نماید مورد تصدیق متحدین ما قرار گرفته و برای جبران خسارات مالی و اقتصادی که در اثر جنگ به کشور ما وارد شده است از طرف آنها قدم­های مؤثری برداشته خواهد شد .

روابط ما با کشورهای همسایه بر اساس دوستی صمیمانه و احترام متقابل برقرار بوده و همین طور بین دولت ما و دولت­های دیگری نیز که مناسبات دوستانه ما با آنها محفوظ می­باشد حسن تفاهم و صمیمیت موجود است .

در سیاست داخلی‌- اولین هدف ما این است که حاکمیت مطلق در کلیه شئون کشور با قانون بوده و هر یک از قوای سه­گانه کشور با توجه به اصل انفکاک قوا که در قانون اساسی تصریح شده است در انجام وظایف قانونی خود متانت و جدیت کامل داشته باشد به نحوی که دولت بتواند در بهبودی شئون اجتماعی و اقتصادی کشور با حرارت و عزم راسخ و توانایی کامل قدم‌های سریعی برداشته و در تأمین تندرستی افراد و تعمیم فرهنگ و تمهید آسایش عموم که از اصلاحات ضروری و فوری کشور به شمار می­رود جهد بلیغ به عمل آورد تا برای هر یک از افراد کشور خصوصاً طبقه کشاورز و کارگر و کسانی که توانایی ندارند آن اندازه آسایش از حیث خانه و غذا و تعلیم و تربیت مجانی و بهداشت که برای افراد ملل راقیه لازم است فراهم گردد .

بدیهی است که برای رسیدن به این مقصود باید در استفاده از منابع ثروت به ویژه در توسعه کشاورزی و استخراج معادن اهتمام کامل به عمل آید تا ثروت کشور رو به فزونی گذاشته و با تقسیم عادلانه آن بین افراد رفاهیت عموم حاصل شود .

+++

هدف دیگر ما تقویت و تکمیل امنیت عمومی و برقرار ساختن امن و آسایش و انتظام در تمام کشور است و البته این منظور تأمین نخواهد شد مگر به وسیله تقویت و افزایش قوای تأمینیه و تکمیل وسایل انتظامی .

هدف دیگر ما – تأمین استقلال قوه قضاییه است تا بتواند با اصلاحاتی که در نظر است بیطرفی و اجرای عدالت به نحو تساوی را یگانه منظور خود قرار دهد و از بسط عدالت تمام افراد متمتع و بهره­مند شوند برای حصول نتیجه مطلوب و موفقیت در انجام اصلاحاتی که تذکر داده شد شرط مهم و اساسی وجود همکاری مؤثر و سودمند بین مجلس شورای ملی و دولت می­باشد تا در نتیجه هماهنگی و وحدت­نظر سعادت کشور تأمین و دولت نیز در اجرای برنامه خود توفیق و کامیابی کامل حاصل نماید و مخصوصاً این نکته را نصب­العین قرار می­دهیم که این دوره نسبت به دوره سیزدهم مسئولیت سنگین و و ظایف مهمتری بر عهده دارد ممکن است و بلکه امیدواری کامل داریم که انعقاد صلح با دوره چهاردهم مقارن باشد .

بنابراین مطمئن هستیم که اعضاء مجلس سعی خواهند نمود تا به اتفاق و همکاری دولت و مجلس و سعادت کشور که کمال مطلوب هر ایرانی میهن پرست است کاملاً تأمین شود و ما نیز به نوبه خود پیوسته حامی و پشتیبان طبقات اصلاح طلب و میهن‌دوست بوده و از طالبین سعادت کشور همواره تقویت خواهیم نمود .

با استعانت از خدواند متعال توفیق نمایندگان ملت را در انجام وظایف مهمی که بر عهده دارند مسئلت می­نماییم .

+++

مشروح مذاکرات مجلس ملى، دوره‏14

جلسه: 1

صورت مشروح مجلس روز شنبه ششم اسفند ماه1322

‏فهرست مطالب:

1 - بیانات آقای رئیس سنی

2 - انتخاب رئیس و دو نائب رئیس موقتی

3 - اظهارات آقای رئیس موقتی

4 - اقتراع شعب

5 - موقع و دستور جلسه آتیه – ختم جلسه

(مجلس مقارن ظهر به ریاست سنى آقاى اسکندر مقدم و منشى­گرى آقایان)

جواد مسعودى- احمدقلى صمصمام- دکتر عبدالحسین اعتبار- منوچهر تیمورتاش تشکیل گردید

-1بیانات آقاى رئیس سنى

رئیس(آقاى اسکندر مقدم)- با تأییدات خداوند متعال و نام نامى حضرت حجت عصر عجل­الله فرجه در تحت توجهات اعلیحضرت شاهنشاه جوانبخت چهاردهمین دوره قانونگذارى گشایش و از درگاه حضرت احدیت توفیقات خدمتگذارى به میهن عزیز و هم میهنان براى عمومى آقایان نمایندگان خواستارم .

2- انتخاب رئیس و دو نائب رئیس موقتى‏

رئیس- شروع مى­شود با انتخاب رئیس موقتى، عده حاضر در موقع اعلام رأى هشتاد و سه نفر، به دو سه نفر از آقایان نمایندگان به حکم قرعه براى نظارت در اخذ و استخراج آراء انتخاب مى­شوند .

(آقاى دکتر اعتبار اقتراع نمودند و آقایان عباس قبادیان- خلیل دشتى- اسماعیل ملایرى انتخاب شدند)

رئیس- آقایان: قبادیان- خلیل دشتى و ملایرى تشریف بیاورند

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده نتیجه به قرار ذیل حاصل شد)

عده آراء: 83 مهره­هاى تفتیشیه: 83

آقاى محمدتقى اسعد 70 رأى‏

آقاى محمدصادق طباطبایى 6 "

آقاى ملک­مدنى 1 "

ورقه سفید 6 "

+++

رئیس- عده رأى‌دهندگان 83 نفر آقاى محمدتقى اسعد 70 رأى- آقاى طباطبایى 6 رأى آقاى ملک­مدنى یک رأى، ورقه سفید 6، آقاى محمدتقى اسعد به اکثریت هفتاد رأى به ریاست موقتى مجلس شوراى ملى انتخاب شدند .

نمایندگان- صحیح است. مبارک است انشاءالله‏

رئیس- حالا شروع می­کنیم با انتخاب یک نفر نائب رئیس موقتى.‏

محمد طباطبایى- اجازه می­فرمایید؟

رئیس- بفرمایید

محمد طباطبایى- عرض کنم حالا یکى دو نفر از رفقا به من فرمودند که یک تذکرى را خدمت آقایان عرض کنم بنده هم امتثال کردم، مطابق نظامنامه حالا باید دو نفر نائب رئیس انتخاب شود، این انتخاب جمعى نیست یعنى جدا جدا و فردى است (صحیح است) و جدا جدا انتخاب می­شوند و در انتخاب این دو نائب رئیس هم نظر این نیست که برای مجلس یک نائب رئیس اول و یک نائب رئیس دوم داشته باشیم (صحیح است) در هر حال دو مرتبه انتخاب به عمل مى­آید و نظر رفقا این است که در مرتبه اول آقاى ملک­مدنى و در مرتبه دوم آقاى امیر تیمور انتخاب شوند (صحیح است)

رئیس- شروع مى­شود به انتخاب یک نائب رئیس موقتى،

آقایان: ملایرى- قبادیان- خلیل دشتى تشریف بیاورند .

( اخذ و استخراج آراء به عمل آمده نتیجه این قسم حاصل گردید :)

عده آراء: 79 مهره­هاى تفتیشیه: 79

آقاى ملک­مدنى 56 رأى‏

آقاى جواد عامرى 10 "

آقایان ملایرى- امیر تیمور- دکتر اعتبار- دکتر شفق هر کدام یک رأى .

ورقه سفید: 9

رئیس: عده حضار در موقع اعلام رأى 79 آقاى ملک مدنى 56 رأى- آقاى جواد عامرى 10 رأى آقاى ملایرى یک رأى- آقاى امیر تیمور یک رأى- آقاى دکتر اعتبار یک رأى- آقاى دکتر شفق یک رأى ورقه سفید نه برگ آقاى ملک­مدنى با اکثریت 56 رأى به نیابت ریاست موقتى مجلس شوراى ملى انتخاب شدند(صحیح است) شروع مى­شود با انتخاب یک نفر نائب رئیس موقتى دیگر آقایان: ملایرى- خلیل دشتى و قبادیان تشریف بیاورند .

(اخذ آراء و استخراج آن به عمل آمده نتیجه این قسم حاصل شد)

عده آراء- 82 مهره­هاى تفتیشیه 82

آقاى امیر تیمور 60 رأى- آقاى جواد عامرى 11 رأى اقاى مهندس فریور 2 رأى- آقایان گرگانى و ملک‌مدنى هر کدام یک رأى .

ورقه سفید- 7 .

رئیس- عده حضار موقع اعلام رأى 82 نفر- آقاى امیر تیمور 60 رأى- آقاى جواد عامرى 11 رأى- آقاى مهندس فریور 2 رأى- آقاى ملک‌مدنى یک رأى- آقاى گرگانى یک رأى- ورقه سفید هفت .

آقاى امیر تیمور با شصت رأى به نیابت ریاست موقتى مجلس شوراى ملى انتخاب شدند (صحیح است) چون وظیفه بنده تمام شد استدعا می­کنم آقاى اسعد تشریف بیاورند. صندلى ریاست را اشغال کنند .

(در این موقع آقاى مقدم صندلى ریاست را ترک و آقاى محمدتقى اسعد رئیس موقتى آن را اشغال نمودند

3- اظهارات آقاى اسعد رئیس موقتى

رئیس- از ابراز احساسات آقایان نمایندگان محترم سپاسگزارم، همان قسم که اعلیحضرت همایون شاهنشاهى فرمودند در مجلس چهاردهم پیش آمدهایى هست و امیدواریم با همکارى دوستان محترم خودمان بتوانیم ترتیبى به اوضاع مملکت بدهیم(صحیح است- انشاءالله)

-4‏ اقتراع شعب

رئیس- شروع مى­کنیم به اقتراع شعب شش­گانه عده حاضر در مرکز نود و یک نفر به هر شعبه پانزده نفر می­رسد بعد به شعبه اول یک نفر علاوه مى­شود.(صحیح است)

+++

(آقاى دکتر اعتبار اقتراع نمودند و نتیجه این قسم حاصل گردید)

شعبه اول- آقایان: محمد ذوالفقارى- عباس قبادیان- فتح­الله فرود- ساسان خواجه نصیرى- دکتر عبدالحمید زنگنه- حسنعلى فرمند- حسن اکبر- دکتر حسین معاون- فرج­الله آصف- ناصر قلى اردلان- عبدالحمید سنندجى- پرویز گنابادى- ضیاءالدین نقابت- دکتر آقایان احمد قلى صمصام .

شعبه دوم- آقایان: رحمان‌قلى خلعتبرى- ولى­الله شهاب- على اقبال- على مؤید ثابتى- حاج آقا حسام دولت آبادى- حاج آقا رضا رفیع- اسکندر مقدم- ابراهیم افخمى- میرصالح مظفرزاده- موسى فتوحى- محمدعلى منصف- ابوالقاسم امینى- محمدولى فرمانفرماییان- محمد هاشمى- احمد مؤید قوامى .

شعبه سوم- آقایان: اسمعیل نجومى- عباس مسعودى- محمد طباطبایى- اسمعیل ظفرى- محمدعلى امیرابراهیمى- یدالله دهستانى- دکتر طاهرى- کاظم جلیلى- ابوالقاسم نراقى- حبیب­الله مجد ضیایى- حسن مخبر فرهمند- رستم گیو- قاسم فولادوند- دکتر عبدالحسین اعتبار- اسمعیل ملایرى .

شعبه چهارم- آقایان- مهدى فرخ- داود طوسى- سید نصرالله سیف پور فاطمى- صادق بوشهرى- منوچهر تیمورتاش- دکتر رضا زاده شفق- جواد عامرى- هاشم ملک‌مدنى- محمدصادق طباطبایى- ابراهیم آشتیانى- حسن فرهودى- خلیل دشتى- مهندس غلامعلى فریور- محمد گرگانى- محمدتقى اسعد .

شعبه پنجم- آقایان: عطاءالله روحى- جواد مسعودى- غلامحسین رحیمیان- امیر تیمور- دکتر فریدون کشاورز- احمد شریعت­زاده- مصطفى کاظمى- احمد اخوان- حسن نبوى- عماد تربتى- مهدى فاطمى- على دشتى- دکتر محمد مصدق- حیدرعلى امامى- حبیب­الله درى .

شعبه ششم- آقایان: شکرالله صفوى- عزت­الله بیات- احمد بهبهانى- جواد شجاع- سید ضیاءالدین طباطبایى- دکتر عبدالله معظمى- دکتر رادمنش- على اصغر حکمت.

دکتر طاهرى- ایشان نیستند به هندوستان رفته­اند و حاضر در مرکز نیستند .

جمعى از نمایندگان- صحیح است .

(اسم آقاى على‌اصغر حکمت از قرعه خارج و بقیه اعضاء شعبه ششم به شرح زیر قرائت گردید :)

دکتر جلال عبده- یمین اسفندیارى- ابوالفضل تولیت- محمدرضا تهرانچى- حسین تهرانى- مرآت اسفندیارى- حسین خاکباز- صدر قاضى.

رئیس- آقاى ملک‌مدنى‏

ملک­مدنى- بنده همان موقع که قرعه می­کشیدند راجع به اشخاصى که در تهران حاضر نیستند خواستم عرض کنم که باید اسامى­شان از قرعه خارج شوند چون سابقه نظامنامه این است که اشخاصى که در تهران حاضرند باید جزو قرعه باشند

عده‌اى از نمایندگان- صحیح است. همین طور هم عمل شد

رئیس- آقاى صفوى‏

صفوى- بنده هم همین را خواستم تذکر بدهم آقایانى که در تهران نیستند جزو قرعه نباید باشند .

رئیس- آقاى روحى‏

روحى- بنده می­خواستم اجازه بفرمایید جلسه ختم شود و مقرر فرمایید فردا صبح ساعت نه آقایان حاضر شوند براى تعیین هیئت رئیسه شعب .

- 5‌ موقع و دستور جلسه آتیه- ختم جلسه‌ ‏

رئیس- اگر اجازه می­فرمایید جلسه را ختم کنیم(صحیح است) فردا صبح ساعت نه آقایان نمایندگان براى تعیین و انتخاب هیئت رئیسه شعب تشریف خواهند آورد. جلسه آتیه روز شنبه سیزدهم اسفندماه سه ساعت قبل از ظهر دستور هم رسیدگى به اعتبارنامه­ها

جمعى ازنمایندگان- روز یکشنبه باشد

ملک­مدنى- اگر اجازه می­فرمایید چون سابقه

+++

قبلى هم بوده است که فاصله یک ماه بود و چند دوره است یک هفته شده اگر موافقت بفرمایند چون روز شنبه سیزدهم هست روز یکشنبه چهاردهم اسفندماه جلسه بشود(صحیح است)

رئیس- بسیار خوب جلسه آتیه روز یکشنبه چهاردهم اسفندماه ساعت نه صبح (صحیح است)

(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شوراى ملى- محمدتقى اسعد

+++