کمیته بین­‌المللی سپر آبی[1] با نگرانی شدید، بیانات اخیر رئیس ­جمهور ایالات متحده­‌ی آمریکا پیرامون هدف‌گذاری اماکن فرهنگی ایران در صورت واکنش ایران به قتل (ترور) سپهبد (شهید) قاسم سلیمانی را بیان می‌دارد.

هدف عمد ­قرار دادن اماکن فرهنگی و مذهبی (که اهداف مشروع نظامی نیستند و هیچ الزام ضروری نظامی ندارند)، به ویژه در حقوق بشردوستانه­‌ی بین­‌المللی تحت هر شرایطی و به طور برجسته در «کنوانسیون حفاظت از دارایی­‌های فرهنگی در بروز درگیری مسلحانه» کنوانسیون 1954لاهه و پروتکل ثانویه­ آن در 1999 ممنوع به شمار می‌آید. این کنوانسیون در سال 2009 توسط ایالات متحده آمریکا به تصویب رسید. حفاظت از دارایی‌های فرهنگی همچنین بخشی جدایی­‌ناپذیر از پروتکل الحاقی اول 1977 به کنواسیون­‌های 1949ژنو ( ماده­ 53 و 85 (بند 4 مورد د))[2]، اساسنامه دیوان کیفری بین‌­المللی 1998 رم ( ماده 8 (بند 2 مورد ب زیربخش 9) و ماده 8 (بند 2 مورد ث زیربخش ۴))[3] و قطعنامه 2347 شورای امنیت ملل متحد است. حفاظت از دارایی­‌های فرهنگی در زمان وقوع درگیری­ مسلحانه، یک قانون بین­‌المللی مرسوم و بدیهی تلقی می­‌گردد.

موقعیت کنونی از آن­رو حیرت­‌آور و مایه­‌ی تاسف مضاعف است که ایالات متحده آمریکا نخستین کشوری بود که در خلال جنگ‌­های داخلی آمریکا در 1863 از طریق کد لیبر[4]، حفاظت از دارایی­‌های فرهنگی به هنگام روی دادن درگیری­‌های مسلحانه را ارج نهاد.

اخیراً نیز اشخاصی به علت جنایت علیه دارایی­‌های فرهنگی توسط دادگاه جنایی بین‌­المللی یوگوسالاوی سابق، مجرم شناخته شده و به حبس محکوم شدند؛ در سال­ 2016 نیز آقای المهدی، عضو گروه افراطگرای انصارالدین به علت تخریب 9 مقبره و مسجد در تیمبوکتو در کشور مالی از طرف دیوان کیفری بین­‌الملل بنابر اساسنامه رم به 9 سال حبس و پرداخت 7/2 میلیون یورو جریمه نقدی محکوم شد.

اگر ایالات متحده بالاخص با توجه به رهبری تاریخی‌­اش، به فهرست مسئولان تخریب عمدی، از پیش حساب­‌شده و غیرقانونی میراث فرهنگی افزوده شود، مایه­‌ی تضعیف شدید حقوق بشردوستانه­‌ی بین­‌المللی و تنزل چشمگیر جامعه بین­‌ا‌لمللی خواهد بود.

ما از رئیس ­جمهور خواستاریم تا با حذف هر گونه مکان فرهنگی از فهرست اهدافش، ایالات متحده آمریکا را از ارتکاب به جنایت جنگی باز داشته و تهدید علیه اماکن فرهنگی در ایران را به هر طریقی متوقف نماید.

لطفا برای دریافت اطلاعات بیش­تر با آدرس الکترونیکی زیر در تماس باشید:

پروفسور پیتر جی استون، معاون رئیس، کمیته بین‌­المللی سپر آبی

[1] کمیته بین‌­المللی سپر آبی یک سازمان مردم­‌نهاد (اِن­‌جی‌­او) بوده که تحت قانون هلند بنیان نهاده شده است. این کمیته در راستای ماموریت خود برای حفاظت از دارایی­‌های فرهنگی جهان، پیرامون حفاظت از دارایی­‌های فرهنگی به هنگام درگیری­ مسلحانه به رایزنی با یونسکو می­‌پردازد؛ پیگیری حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی، ملموس و ناملموس (معنوی) در صورت بروز درگیری­‌های مسلحانه، فجایع طبیعی یا بشری (ساخته دست بشر) نیز از وظایف این کمیته می‌باشد. به این آدرس مراجعه شود: https://theblueshield.org/

[2] arts 53 and 85(4)(d)

[3] arts 8(2)(b)(ix) and 8(2)(e)(iv)

[4] کد لیبر: فرمان رسمی نظامی 100، دستورالعمل­‌های فرمانده‌ی ارتش­‌های ایالات متحده در میدان نبرد؛ به این آدرس مراجعه شود:

https://uscbs.org/1863-lieber-code.html